Một số thông tin mới về Chương trình đề cử thành phố (MNP)

Một biên bản ghi nhớ nội bộ gần đây của Bộ Di trú, Tị nạn và Quốc tịch Canada (IRCC) tiết lộ những điểm nổi bật từ cuộc tham vấn của các bên liên quan năm 2020 về Chương trình Đề cử Thành phố (MNP).

Đảng Tự do Canada ban đầu hứa hẹn sẽ giới thiệu MNP trong chiến dịch bầu cử liên bang năm 2019. MNP được thủ tướng Justin Trudeau chỉ ra là ưu tiên chính trong hai bức thư ủy nhiệm cho bộ trưởng Bộ di trú Marco Mendicino kể từ khi Đảng Tự do giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2019.

Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã trì hoãn chương trình này, vì vậy Đảng Tự Do hứa hẹn một lần nữa sẽ giới thiệu MNP trong chiến dịch bầu cử năm 2021.

Với việc Đảng Tự Do công bố bộ trưởng vào thứ 3 ngày 26 tháng 10, quốc hội sẽ bắt đầu hoạt động trở lại vào ngày 22 tháng 11.

Tại sao Chính phủ đề ra MNP?

Chương trình MNP là thúc đẩy sự phân bổ rộng rãi hơn của người nhập cư ở các thành phố nhỏ hơn của Canada. Kể từ những năm 1990, IRCC, chính quyền các tỉnh bang và vùng lãnh thổ Canada đã nỗ lực thu hút và giữ chân nhiều người nhập cư hơn trong phạm vi quyền hạn nhỏ. Điều này nhằm tuyển dụng nhiều lao động hỗ trợ cho nền kinh tế Canada. Canada đã thành công lớn trong việc thúc đẩy sự phát triển của các khu vực hóa nhờ Chương trình đề cử tỉnh bang (PNP), hệ thống nhập cư Quebec và gần đây là các chương trình nhập cư thí điểm ​​như Chương trình thí điểm nhập cư Đại Tây Dương (AIP). Mọi tỉnh bang và vùng lãnh thổ (ngoại trừ Nunavut) đều có các chương trình nhập cư kinh tế cho phép họ thu hút thường trú nhân có kỹ năng, để giải quyết nhu cầu cho thị trường lao động.

Trước khi PNP ra mắt vào năm 1998, có tới 85% tổng số người nhập cư Canada định cư ở Ontario, Quebec và British Columbia. Sự ra đời của PNP và các chương trình thí điểm của các khu vực đã khiến con số này giảm xuống còn khoảng 70%. Điều này đã cho phép những người thích định cư ở Alberta, Saskatchewan, Manitoba, New Brunswick, Nova Scotia, Prince Edward Island, Newfoundland and Labrador có thể định cư ở khu vực rộng lớn hơn tại Canada.

Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một thách thức, hầu hết những người nhập cư chọn định cư tại các thành phố lớn. Kết quả là, các thành phố và thị trấn nhỏ hơn ở tỉnh bang tiếp tục đối mặt với thách thức thu hút người nhập cư. MNP nhằm giải quyết thách thức này.

Trước khi ra mắt chương trình mới, IRCC đã tham vấn với các bên liên quan như chính quyền tỉnh bang và các thành phố, các nhà nghiên cứu, đơn vị sử dụng lao động và luật sư nhập cư, để có lời khuyên về cách thiết kế các chương trình nhập cư mới.

Những phát hiện chính về cuộc tham vấn MNP của IRCC

Trong biên bản ghi nhớ, IRCC tiết lộ họ có kế hoạch tổ chức tham vấn trực tiếp vào năm 2020 nhưng đã phải chuyển sang tham vấn trực tuyến vào mùa xuân và hè năm 2020 do sự bùng phát của đại dịch Covid-19.

IRCC đã tham vấn với các tỉnh bang, chính quyền các thành phố ở Canada (một hiệp hội đại diện cho hơn 2.000 thành phố trực thuộc Canada), các học viện, các tổ chức phục vụ người nhập cư, hội đồng lao động…

IRCC đã hỏi các bên liên quan rằng chương trinh MNP thành công sẽ ra sao, cách lựa chọn các thành phố tự quản sẽ tham gia vào MNP, vai trò của mỗi bên liên quan trong việc đảm bảo MNP đạt được các mục tiêu và cách thúc đẩy việc tổ chức và duy trì hiệu quả.

Phần lớn các bên liên quan xác định tỷ lệ duy trì khả năng nhập cư là thước đo thành công quan trọng nhất. Điều này rất quan trọng vì những người nhập cư có quyền sống ở bất cứ đâu họ muốn ở Canada. Để một cộng đồng được hưởng lợi từ việc nhập cư, họ cần cung cấp cơ hội việc làm và môi trường thân thiện để giúp người nhập cư cảm thấy như ở nhà. Các yếu tố thành công khác được các bên liên quan xác định bao gồm giải quyết nhu cầu thị trường lao động và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế trong các cộng đồng nhỏ hơn.

Gần 80% số người được hỏi cho biết tình trạng thiếu lao động là yếu tố quyết định chính trong việc lựa chọn thành phố nào có thể tham gia MNP. Để duy trì khả năng này, những người được hỏi cho biết các thành phố cần có các yếu tố như cơ sở hạ tầng, khả năng chào đón dân nhập cư, chiến lược tăng trưởng kinh tế và có các trường cao đẳng và đại học công. 3 tiêu chí cơ sở hạ tầng hàng đầu là nhà ở, chăm sóc sức khỏe và trường học.

Những người được hỏi đồng ý rằng các cấp chính quyền có vai trò quan trọng trong MNP. Gần một nửa số người cho rằng việc MNP hoạt động trong Chương trình đề cử tỉnh bang là hoàn toàn khả thi.

Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?

Vẫn chưa có thông tin chi tiết về thời điểm ra mắt MNP. Vẫn còn nhiều câu hỏi như chương trình sẽ như thế nào, tiêu chí là gì, thành phố nào sẽ tham gia và vai trò của các tác nhân chính như người sử dụng lao động và các tổ chức phục vụ người nhập cư.

Chúng ta cũng không biết liệu MNP sẽ được công bố như một chương trình chính thức hay thí điểm. Tuy nhiên, mọi chương trình mới do IRCC đưa ra kể từ năm 2013 đều là chương trình thí điểm. Nếu điều này đúng với MNP, IRCC sẽ vận hành MNP trong tối đa 5 năm và xử lý tối đa 2.750 đơn đăng ký mỗi năm. Trong khoảng thời gian 5 năm, IRCC sẽ cần xác định xem có nên đưa MNP trở thành chương trình chinh thức hay không, quá trình này đòi hỏi phải được Quốc hội phê duyệt.