Chương trình Đề cử Tỉnh bang (PNP) đã thay đổi định cư Canada như thế nào?

Theo Thống kê Canada, bối cảnh nhập cư của Canada đã tác có sự tác động lớn đến từ Chương trình Đề cử Tỉnh bang (PNP).

PNP được giới thiệu ở tất cả các tỉnh bang, ngoại trừ Quebec và Yukon, từ năm 1998 đến 2009. Mục đích là mở rộng việc định cư của những người nhập cư theo diện kinh tế bên ngoài các thành phố lớn của Canada và giải quyết nhu cầu lực lượng lao động của từng tỉnh bang và vùng lãnh thổ.

Mỗi tỉnh bang và vùng lãnh thổ chịu trách nhiệm thiết kế và quản lý PNP. Ngoài ra, các ứng viên có thể nộp đơn với nhiều chương trình khác của Canada. Mặc dù một số diện khác nhau không đáng kể, nhưng có một số loại chính, bao gồm người lao động có Lời mời làm việc (Job Offer), người lao động không có lời mời làm việc, diện doanh nhân.

PNP đã liên tục mở rộng và đã có hơn 68.000 ứng cử viên ở Canada vào năm 2019. Năm đó, PNP là chương trình lựa chọn lớn nhất dành cho người nhập cư kinh tế, chiếm 35% tổng số người nhập cư mới ở Canada, tăng từ 1% vào năm 2000.

Mỗi năm, Bộ Di trú, Tị nạn và Quốc tịch Canada (IRCC) phát hành một Kế hoạch mức độ nhập cư mới mà IRCC sử dụng để hướng dẫn các hoạt động sẽ diễn ra trong tương lai. Vào năm 2023, Canada đặt mục tiêu chào đón 465.000 thường trú nhân mới và con số này sẽ tăng lên 500.000 vào năm 2025. Mục tiêu của Kế hoạch mức độ nhập cư dành cho thường trú nhân theo PNP đã vượt xa Express Entry ở dòng kinh tế  của chính phủ liên bang. Vào năm 2025, IRCC đặt mục tiêu chào đón 117.500 thường trú nhân thông qua PNP.

Sự phân bố của người nhập cư diện kinh tế Canada

Theo nghiên cứu của Cơ quan Thống kê Canada là sự phân cấp nhập cư diện kinh tế xảy ra đồng thời với sự tăng trưởng của PNP – khi PNP tăng lên, nhập cư diện kinh tế trở nên ít hơn ở Canada. Sự phân bổ theo tỉnh bang của những người nhập cư diện kinh tế mới đã thay đổi đáng kể từ năm 2000, khi hầu như không có ứng viên đề cử theo tỉnh bang nào.

Đặc biệt, tỷ lệ người nhập cư có ý định định cư tại Ontario (chủ yếu là Toronto), đã giảm từ 61% xuống 42% trong khoảng thời gian đó. British Columbia cũng giảm nhẹ, từ 17% xuống 15%.

Các tỉnh bang Prairie đã tăng đáng kể, tỷ lệ người nhập cư đến cả Manitoba và Saskatchewan đã tăng từ gần như bằng 0 lên khoảng 7%. Alberta đã trải qua một sự gia tăng tỷ lệ cùng với các tỉnh bang Đại Tây Dương, với tỷ lệ chung tăng từ 1% lên 7%.

Những đặc điểm thay đổi của các ứng viên để cử tỉnh bang

Khi Chương trình Đề cử Tỉnh bang (PNP) phát triển, các đặc điểm của những người được chọn thông qua chương trình đã được thay đổi đáng kể.

Sự thay đổi lớn nhất là chương trình đã chọn những người nhập cư diện kinh tế có thu nhập từ Canada trước khi hạ cánh ngày càng tăng. Tỷ lệ ứng viên nhận đề cử tỉnh bang từ 20 đến 54 tuổi từng là lao động nước ngoài tạm thời đã tăng từ 6% năm 2002 lên 61% vào năm 2019 và hơn nữa là 72% vào năm 2021.

Nghiên cứu cho thấy những người nhập cư trước đây từng làm việc tạm thời ở nước ngoài có kết quả Đánh giá tác động thị trường lao động (LMIA) tốt hơn, cả trong ngắn hạn và dài hạn, so với những người nhập cư không có kinh nghiệm làm việc tại Canada trước đó.

Cũng có sự gia tăng lớn về số lượng người nhập cư PNP có kinh nghiệm học tập tại Canada trước khi nhập cư. Vào năm 2019, 38% người nhập cư PNP mới đã có kinh nghiệm học tập tại Canada trước khi nhập cư, tăng từ 7% vào năm 2010.

Một đặc điểm quan trọng khác là tuổi tác. Tuổi nhập cư đã giảm trong số các ứng viên nhận đề cử tỉnh bang trong quá khứ. Tỷ lệ nhập cư từ 20 đến 29 tuổi tăng từ 24% năm 2005 lên 38% vào năm 2019. Theo nghiên cứu, những người nhập cư trẻ tuổi có xu hướng đạt kết quả kinh tế tốt hơn so với những người lớn tuổi hơn, đặc biệt là về lâu dài.

Khi tỷ lệ những người được đề cử ở độ tuổi 20 tăng lên, tỷ lệ những người nộp đơn chính không có vợ/chồng và người phụ thuộc cũng tăng lên.

Khả năng ngôn ngữ chính thức của các ứng viên PNP đã trải qua những thay đổi lớn. Năm 2005, 1/5 số người được đề cử không nói được tiếng Anh và tiếng Pháp. Vào năm 2019, số lượng người được đề cử không nói được tiếng Anh hoặc tiếng Pháp khi đến Canada đã giảm xuống gần như bằng 0, có thể là do hầu hết các chương trình PNP hiện yêu cầu người được đề cử nói tiếng Anh hoặc tiếng Pháp ở một mức độ nhất định.

Tỷ lệ có tiếng mẹ đẻ không phải là tiếng Anh hoặc tiếng Pháp nhưng cũng nói được tiếng Anh hoặc tiếng Pháp tăng từ 64% lên 91% từ năm 2005 đến 2019.

Cuối cùng, các quốc gia nguồn của người nhập cư diện kinh tế đã thấy một sự thay đổi. Theo truyền thống, những người nhập cư diện kinh tế đến Canada từ nhiều quốc gia khác nhau mà không có quốc gia hoặc khu vực nào thống trị, nhưng điều này đang thay đổi. Năm 2019, 70% ứng viên PNP mới đến từ 3 khu vực ở Châu Á: Nam Á, Đông Á và Đông Nam Á.

Nhìn về phía trước

Kể từ khi bắt đầu PNP, một sự phân cấp đáng kể của những người nhập cư kinh tế mới đã đạt được. Đặc điểm của những người được đề cử tỉnh bang mới cũng đã thay đổi đáng kể, phần lớn theo hướng có xu hướng cải thiện kết quả kinh tế.

Sự tăng trưởng liên tục của PNP có khả năng tiếp tục thúc đẩy xu hướng nhập cư theo khu vực lớn hơn, nhằm đáp ứng tốt hơn những thách thức về nhân khẩu học và thị trường lao động ở các khu vực khác nhau của Canada.

Như nghiên cứu đã chứng minh, số lượng, mô hình định cư và đặc điểm của những người được đề cử tỉnh bang thay đổi theo thời gian và ảnh hưởng đến vai trò lao động và nhân khẩu học của họ.